17 paź 2011

Co można zrobić z czasownikiem w języku polskim?

Odpowiedź na postawione w tytule wpisu pytanie wydaje się prosta - odmienić! Koniugacja, tak przynajmniej mi się wydaje, aż takiej trudności nie sprawia obcokrajowcom, którzy uczą się języka polskiego. Chociaż?

Poniżej zamieszczam małe przedstawienie tego, co można zrobić z owym czasownikiem, na przykładzie pisać. Jak widać, około 50 form... :) Czyż polszczyzna nie jest piękna? :)

pisać
Czas przeszły
Czas teraźniejszy
Czas przyszły*
Tryb przypuszczający
**
Tryb rozkazujący
bezokolicznik
Tryb oznajmujący
liczba pojedyncza
1.
ja
r. m.
pisałem
piszę
będę pisał
pisałbym
r. ż.
pisałaś
będę pisała
pisałabym
2
ty
r. m.
pisałeś
piszesz
będziesz pisał
pisałbyś
pisz
r. ż.
pisałaś
będziesz pisała
pisałabyś
3.
on
r. m.
pisał
pisze
będzie pisał
pisałby
niech pisze
ona
r. ż.
pisała
będzie pisała
pisałaby
ono
r. n.
pisało
będzie pisało
pisałoby
liczba mnoga
1.
my
r. mo.
pisaliśmy
piszemy
będziemy pisali
pisalibyśmy
piszmy
r. nmo.
pisałyśmy
będziemy pisały
pisałybyśmy
2.
wy
r. mo.
pisaliście
piszecie
będziecie pisali
pisalibyście
piszcie
r. nmo.
pisałyśmy
będziecie pisały
pisałybyście
3.
oni
r. mo.
pisali
piszą
będą pisali
pisaliby
niech piszą
one
r. nmo.
pisały
będą pisały
pisałyby
* w zależności od aspektu stosujemy czas przyszły prosty lub złożony!
** Pogrubienie oznacza akcentowaną sylabę.